اثر سیاست مالی بر مصرف بخش خصوصی: مطالعه موردی کشورهای منا

سیاست مالی یکی از نقاط تلاقی سیاست و اقتصاد است که نقش بسیار مهمی در تعیین اهداف اقتصاد کلان دارد. دولت با به کارگیری سیاست مالی مناسب که با توجه به شرایط اقتصادی جامعه تعیین می شود، منحنی تقاضا اقتصاد را انتقال می دهد و از طریق آن بر مهم ترین متغیرهای کلان اقتصاد مانند تولید، مصرف خصوصی و سطح قیمت تأثیر می گذارد. هدف نهایی تولید، مصرف است که مستقیماً بر رفاه تأثیر دارد؛ برپایه نظریه کینز سیاست مالی انبساطی دولت از طریق اثر گذاری بر درآمد قابل تصرف جاری بر مصرف اثر مثبت می گذارد که به اثر کینزی موسوم است. در این راستا مطالعه حاضر با به کارگیری فنون اقتصاد سنجی مربوط به داده های تابلویی اثر سیاست مالی و دیگر متغیرها مانند تورم و تولید ناخالص داخلی بر مصرف خصوصی کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا (mena) طی دوره 2000-2011 بررسی می کند. نتایج مربوط به برآورد الگو نشان داد که اثرات سیاست مالی بر مصرف خصوصی مثبت و با پیش بینی نظری مدل سازگار است، به گونه ای که ضریب برآوردی مخارج مصرفی دولتی 2.68 است یعنی با یک واحد افزایش در مخارج مصرفی دولتی، مصرف به 2.68 واحد افزایش می یابد. سایر متغیرها مانند تولید ناخالص داخلی طبق پیش بینی نظری دارای اثر مثبت بر مصرف است و همچنین متغیر مالیات و تورم طبق پیش بینی نظری اثر منفی بر مصرف خصوصی دارد، بنابراین فرضیه پژوهش مبنی بر اینکه سیاست مالی اثر کینزی دارد، رد نمی شود.